اسهال در دوران قاعدگی یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از زنان با آن روبرو می‌شوند و عمدتا ناشی از تغییرات هورمونی مانند ترشح پروستاگلاندین‌ها است. این هورمون‌ها با تاثیرگذاری بر عضلات روده، باعث افزایش حرکات روده و در نتیجه بروز اسهال می‌شوند. همچنین، شرایطی مانند آندومتریوز و سندروم روده تحریک‌پذیر می‌توانند این علائم را تشدید کنند.
شناخت دقیق علل اسهال در پریودی می‌تواند به افراد کمک کند تا با استفاده از روش‌های درمانی مناسب، علائم را بهبود بخشند و زندگی روزمره خود را بهتر مدیریت کنند. در این مقاله از تافته به طور کامل علت‌ها و روش‌های درمان اسهال در پریودی را مورد بررسی قرار داده‌ایم، با ما همراه باشید تا جدیدترین اطلاعات را در این مورد در اختیارتان قرار دهیم.
اسهال در پریودی نشانه چیست؟
اسهال در دوران قاعدگی معمولا نشانه‌ای از تغییرات هورمونی است که در این دوره اتفاق می‌افتد. یکی از عوامل اصلی آن افزایش سطح پروستاگلاندین‌ها است که باعث انقباضات عضلات رحم می‌شود و می‌تواند بر روده‌ها نیز اثر گذاشته و باعث تسریع حرکات روده و در نتیجه اسهال شود.
بر اساس مطالعات علمی، حدود ۲۸٪ از زنان در طول دوره قاعدگی خود با اسهال مواجه می‌شوند، در حالی که ۲۴٪ از آن‌ها این علائم را قبل از شروع قاعدگی تجربه می‌کنند. این پدیده در بسیاری از زنان عادی است و بخشی از فرآیند طبیعی بدن در این دوره محسوب می‌شود. همچنین، پروستاگلاندین‌ها علاوه بر تسریع حرکات روده، می‌توانند بر سیستم گوارشی به گونه‌ای اثر بگذارند که باعث نرم شدن مدفوع و ایجاد اسهال شوند. با این حال، اگر این علائم شدید باشند یا مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشند، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات گوارشی مانند سندروم روده تحریک‌پذیر یا التهاب‌های روده‌ای باشد.
علت های اسهال در پریودی
اسهال در دوران قاعدگی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که هر کدام از آن‌ها به تغییرات هورمونی یا شرایط پزشکی خاصی مربوط می‌شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این علائم می‌پردازیم:
ترشح پروستاگلاندین‌ها
یکی از علل اصلی اسهال در دوران قاعدگی افزایش سطح پروستاگلاندین‌ها است. این مواد شیمیایی که توسط رحم تولید می‌شوند، علاوه بر ایجاد انقباضات عضلانی در رحم برای تسهیل دفع پوشش داخلی، می‌توانند روی روده‌ها نیز تاثیر بگذارند و باعث افزایش حرکات آن‌ها شوند. افزایش حرکات روده می‌تواند منجر به اسهال شود.
مطالعات نشان می‌دهد که بین ۲۴ تا ۲۸ درصد زنان در طول یا پیش از قاعدگی خود دچار اسهال می‌شود. این مسئله به خصوص در روزهای ابتدایی قاعدگی شایع است، زمانی که سطح پروستاگلاندین‌ها به اوج خود می‌رسد. پروستاگلاندین‌ها نه تنها انقباضات عضلانی ایجاد می‌کنند، بلکه باعث افزایش ترشح الکترولیت‌ها در روده می‌شوند که به شل شدن مدفوع کمک می‌کند.
آندومتریوز
آندومتریوز یکی دیگر از علل مهم بروز اسهال در دوران پریودی است. در این بیماری، بافت‌هایی مشابه بافت داخلی رحم در خارج از رحم رشد می‌کنند که می‌تواند باعث التهاب و درد شدید شود. یکی از نشانه‌های آندومتریوز، مشکلات گوارشی مانند اسهال است. براساس مطالعه‌ای که در مجله BMC Women’s Health منتشر شده است، تقریبا یک سوم از زنان مبتلا به آندومتریوز با علائم گوارشی مانند اسهال در دوران پریودی مواجه می‌شوند. به ویژه زمانی که بافت‌های اندومتریال در نزدیکی روده‌ها رشد کنند، این علائم شدیدتر خواهد بود.
سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)
زنانی که به سندروم روده تحریک‌پذیر مبتلا هستند، معمولاً علائم گوارشی شدیدتری را در طول قاعدگی تجربه می‌کنند. علت این امر افزایش حساسیت روده‌ها به تغییرات هورمونی است. مطالعات نشان داده‌اند که تغییرات هورمونی مانند افزایش پروستاگلاندین‌ها و کاهش ناگهانی سطح پروژسترون می‌تواند حرکات روده را تسریع کند و منجر به بروز اسهال شود.
براساس تحقیقی که در مجله American Journal of Gastroenterology منتشر شده است، زنان مبتلا به IBS در طول قاعدگی خود بیشتر در معرض اسهال هستند و این علائم می‌تواند تا ۵۰ درصد بیشتر از دوران‌های غیرقاعدگی باشد.
افزایش اضطراب و استرس
استرس و اضطراب، به خصوص در دوران سندروم پیش از قاعدگی (PMS)، می‌تواند سیستم گوارش را تحت تأثیر قرار دهد. استرس می‌تواند باعث تحریک سیستم عصبی و افزایش حرکت روده شود که نتیجه آن بروز اسهال است. بر اساس مطالعاتی که در Journal of Psychosomatic Research منتشر شده، سطح بالای اضطراب و استرس می‌تواند تا ۳۰ درصد باعث تشدید علائم گوارشی در دوران قاعدگی شود.
درمان اسهال در پریودی
درمان و پیشگیری از اسهال در دوران پریودی نیازمند ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، استفاده از داروهای بدون نسخه و در برخی موارد مشاوره با پزشک است. یکی از موثرترین روش‌های درمان، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن است. این داروها با کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها، که عامل اصلی انقباضات رحم و حرکات روده هستند، می‌توانند به کاهش اسهال کمک کنند. مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک و در دوز مناسب باشد، زیرا استفاده بیش از حد آن‌ها ممکن است مشکلات دیگری را به وجود بیاورد. علاوه بر این، داشتن یک رژیم غذایی مناسب نقش کلیدی در مدیریت علائم دارد. مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند به تنظیم حرکات روده و جلوگیری از اسهال کمک کند. همچنین، بهتر است از مصرف غذاهای چرب، پر ادویه و قندی که می‌توانند اسهال را تشدید کنند، پرهیز شود.
هیدراته ماندن نیز اهمیت زیادی دارد؛ نوشیدن مایعات کافی به ویژه در دوره پریود می‌تواند به کاهش علائم گوارشی کمک کند و از کم آبی بدن جلوگیری کند. در موارد شدیدتر یا زمانی که تغییرات سبک زندگی کمکی نمی‌کند، پزشکان ممکن است روش‌های درمانی هورمونی مانند مصرف قرص‌های ضد بارداری را پیشنهاد دهند. این روش‌ها می‌توانند با تنظیم نوسانات هورمونی، نه تنها اسهال بلکه سایر علائم قاعدگی مانند درد و انقباضات را کاهش دهند.
ورزش منظم و تمرینات آرام‌بخش مانند یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب که از عوامل تشدیدکننده اسهال در دوران قاعدگی هستند، کمک کنند. فعالیت بدنی منظم همچنین به بهبود سلامت گوارشی کمک می‌کند و می‌تواند از بروز مشکلاتی مانند نفخ و اسهال پیشگیری کند.
کلام آخر
اسهال در دوران پریودی عمدتا به دلیل ترشح بیش از حد پروستاگلاندین‌ها است که باعث تحریک عضلات صاف روده و افزایش حرکات آن می‌شود. همچنین، شرایطی مانند آندومتریوز و سندروم روده تحریک‌پذیر می‌توانند این علائم را تشدید کنند. برای درمان و پیشگیری، استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، مصرف غذاهای غنی از فیبر و هیدراته ماندن از جمله راهکارهای موثر است. در موارد شدیدتر، استفاده از روش‌های درمانی هورمونی مانند قرص‌های ضد بارداری توصیه می‌شود و تمرینات ورزشی منظم و مدیریت استرس نیز نقش مهمی در کاهش علائم دارند.