دل درد بعد از پریود | روش های درمان و پیشگیری

دل‌درد بعد از پریود می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از علت‌های دل‌درد پس از قاعدگی طبیعی بوده و برخی دیگر نشان از بیماری‌های گوارشی یا رحمی دارند. دل‌دردهای پس از قاعدگی معمولا از ناحیه زیر شکم نشئت می‌گیرند. اگر شما نیز از آن دسته افرادی هستید که پس از قاعدگی با این دل‌دردها روبرو می‌شوید، با تافته همراه باشید تا به بررسی دلایل و روش‌های درمان این دل‌دردها بپردازیم.

دل درد پریودی چیست؟

قاعده دردناک یا دیسمنوره به دنبال بعضی تغییرات در ساختار رحم یا وجود بعضی بیماری‌های مرتبط با آن بروز پیدا می‌کند. همانطور که می‌دانید ضخامت دیواره رحم برای آمادگی بارداری، تا آخرین روزهای سیکل قاعدگی افزایش می‌یابد. در صورتی که بارداری اتفاق نیفتد، این دیواره تا حد زیادی تخریب خواهد شد تا چرخه باروری تکرار شود. در این زمان است که خونریزی شما آغاز خواهد شد.

زمانی که شما دل درد پریودی را احساس می‌کنید به این معنی است که در مرحله آمادگی یا شروع تخریب لایه‌هایی از جداره داخلی رحم هستید. این درد معمولاً به صورت ضربان‌دار یا اسپاسم شدید در زیر شکم احساس می‌شود؛ اما ممکن است دردی نه چندان شدید، اما طولانی مدت، مبهم و یکنواخت را نیز تجربه کنید. دل درد پریودی گاهی به اندازه‌ای شدید است که در انجام فعالیت‌های روزمره شخص مشکل ایجاد می‌کند.

معمولاً این درد، ۱ تا ۳ روز قبل از پریود شروع می‌شود و تا ۲۴ ساعت بعد از شروع خونریزی به اوج خود می‌رسد. با گذشت ۲ تا ۳ روز از شروع قاعدگی دل درد پریودی کمتر می‌شود. البته دل درد پریودی ممکن است به دلایل دیگری مانند اندومتریوز یا فیبروز رحمی ایجاد شود.

علت دل درد پریودی چیست؟

یکی از دلایل دل درد پریودی به دلیل تخریب دیواره داخلی رحم احساس می‌شود. در حقیقت راهکار بدن برای تخریب این بافت انقباض شدید و پی در پی رحم است. پروستاگلاندین یک ماده شیمیایی است که ترشح آن این انقباض شدید را تحریک می‌کند و به این ترتیب احساس درد از زمان آغاز ترشح این ماده تا پایان تخریب بافت رحم، طبیعی محسوب می‌شود.

معمولاً این نوع دل درد پریودی با افزایش سن و بعد از زایمان رفته رفته کمتر می‌شود. نوع دیگری از دل درد پریودی به دلیل بیماری‌های رحم و ناحیه لگن ایجاد می‌شوند که این درد تا زمان رفع مشکل زمینه ساز آن، ممکن است روند افزایشی داشته باشد. در ادامه به بررسی علل دل درد پریودی می‌پردازیم:

فیبروم رحمی

فیبروم رحمی، توده‌های خوش خیمی هستند که در جداره داخلی رحم ایجاد می‌شوند. از آنجایی که این توده‌ها در اندازه‌های گوناگون در دیواره داخلی رحم رشد می‌کنند، می‌توانند باعث قاعدگی‌های سنگین و دل درد پریودی شوند. این توده‌ها معمولاً در سنین باروری ایجاد می‌شوند و بعد از پسا قاعدگی کوچک شده یا کاملاً از بین می‌روند. بعضی از عوامل مانند سن، ژنتیک و اضافه وزن احتمال ابتلا به فیبروم رحمی را افزایش می‌دهد. گاهی اوقات پزشک برای درمان دل درد پریودی، درمان فیبروم را برای شما تجویز می‌کند.

کیست تخمدان

در دوران تخمک گذاری، ممکن است کیست‌های کوچک درون تخمدان‌ها ایجاد شوند که اغلب بی‌خطر بوده و خود به خود از بین می‌روند. اگر کیست تخمدان خیلی بزرگ باشد یا تعداد آن زیاد شود، ممکن است باعث درد پریودی شود. در سندروم تخمدان پلی کیستیک نیز تعداد زیادی فولیکول کوچک به دلیل تغییرات هورمونی، در تخمدان‌ها تشکیل می‌شود.

اندومتریوز

اگر پوشش داخلی رحم یا آندومتر در جایی خارج از رحم مانند لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها رشد کند، بیماری اندومتریوز ایجاد می‌شود. در این شرایط، شخص ممکن است خونریزی‌های شدید پریود، دل درد پریودی و التهاب را در دوران قاعدگی خود تجربه کند. به منظور درمان دل درد پریودی ناشی از اندومتریوز پزشک برای شما دارو یا عمل جراحی پیشنهاد می‌کند.

بیماری التهاب لگن

بیماری التهابی لگن به معنی عفونت رحم و تخمدان‌ها است. معمولاً این عفونت به دلیل باکتری‌های ناشی از بیماری‌های مقاربتی ایجاد می‌شود. همچنین این بیماری ممکن است به دنبال عمل جراحی ایجاد شود. اکثر خانم‌هایی که به این بیماری مبتلا هستند، علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند؛ اما در بعضی از خانم‌ها می‌تواند منجر به دل درد پریودی شود.

تنگی دهانه رحم

گاهی دهانه رحم به قدری کوچک است که در خروج جریان قاعدگی مشکل ایجاد می‌شود. در این صورت شخص هنگام خونریزی دچار دل درد قاعدگی می‌شود.

آدنومیوز

در بیماری آدنومیوز، آندومتر در بخش عضلانی دیواره رحم رشد می‌کند. این بیماری قابل درمان و کنترل است. اما می‌تواند باعث دل درد قاعدگی شود. طبق تحقیقات، خانم‌هایی که زایمان داشته‌اند یا تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به آدنومیوز هستند.

عوامل تأثیرگذار بر دل‌ درد پس از قاعدگی

دل‌ درد بعد از پریود گاهی طبیعی بوده و گاهی به دلیل وجود مشکلاتی رخ می‌دهد. اگر همواره پس از قاعدگی با این دل‌ دردها مواجه می‌شوید و شدت این دل‌ دردها شدید است، مراجعه به پزشک را فراموش نکنید. از جمله عوامل تاثیرگذار بر دل‌درد پس از قاعدگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

یبوست

کم‌تحرک بودن روده سبب حبس مدفوع در بدن می‌شود. عواملی نظیر کم‌خوابی، عادات بد غذایی و استرس از جمله عوامل تاثیرگذار بر ایجاد یبوست هستند. از دیگر عوامل ایجاد یبوست می‌توان به وجود پروژسترون زیاد در بدن اشاره کرد. پروژسترون هورمونی بوده که ترشح آن پیش از پریود و هنگام تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد. در برخی مواقع یبوست پس از پریود نیز ادامه داشته و هنگام تخمک‌گذاری بروز کرده و سبب ایجاد دل‌درد خواهد شد.

تخمک‌گذاری

در پایان دوران قاعدگی بدن برای باروری آماده می‌شود؛ بنابراین یک هفته پس از عادت ماهیانه تخمک‌گذاری آغاز می‌شود. تخمک‌گذاری درد بسیار خفیفی دارد که ممکن است چند ساعت یا ۱ الی ۲ روز طول بکشد. در برخی زنان تخمک‌گذاری با علائم دردناکی همراه است.

کیست تخمدان

از دیگر دلایل دل‌ درد بعد از پریود می‌توان به کیست تخمدان اشاره کرد. اختلالات هورمونی و کم‌کاری تیروئید از جمله علت‌های اصلی ایجاد کیست تخمدان محسوب می‌شوند. کیست تخمدان یک کیسه پر از مایع بوده که سبب ایجاد دردهای شکمی، اختلالات قاعدگی و ناباروری خواهد شد. کیست تخمدان می‌تواند سبب ایجاد اخلال در روند تخمک‌گذاری شده و سبب ایجاد دل‌دردهای شدید در دوران پریود و پس از آن می‌شود.

عفونت

از دیگر علت‌های دل‌درد بعد از پریود می‌توان به عفونت در اندام تناسلی و لگن اشاره کرد. عفونت سبب دل‌درد و تب خواهد شد. از جمله علائم عفونت زنان می‌توان به احساس سوزش و خارش در واژن، ترشح زیاد و بدبو اشاره کرد. در صورت مواجه شدن با عفونت‌های زنانه از خود درمانی و مصرف بی‌رویه چرک خشک‌کن خودداری کرده و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

چگونه از دل درد پس از پریود پیشگیری کنیم؟

اگر پس از مراجعه به پزشک دل‌درد بعد از پریود شما ناشی از مشکل خاصی نبود، می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر از ایجاد این دل‌دردها پیشگیری کنید.

مصرف دمنوش رازیانه

دمنوش رازیانه تاثیر بسیاری در از بین بردن کیست تخمدان دارد. در صورتی‌که در روز ۲ بار از این دمنوش بنوشید، می‌توانید کیست تخمدان را از بین برده و از دل‌دردهای پس از پریود جلوگیری کنید. رازیانه طبع گرمی دارد و به کاهش دل‌درد کمک بسیاری می‌کند. رازیانه دارای هورمون‌های زنانه بسیاری است که سبب منظم کردن پریود خواهد شد.

استفاده از قرص های ضد بارداری

اگر دل‌ درد بعد از پریود به دلیل تخمک‌گذاری، دردناک و غیر قابل تحمل باشد، می‌توان از قرص‌های ضدبارداری استفاده کرد. این قرص‌ها از ایجاد تخمک جلوگیری کرده و سبب می‌شود که درد پس از پریود از بین برود. البته توجه داشته باشید که برای استفاده از این قرص‌ها باید با پزشک مشورت کنید.

ورزش کردن

انجام فعالیت‌های ورزشی سبک نظیر یوگا و پیاده‌روی به صورت مداوم و حداقل نیم ساعت در روز سبب پیشگیری از ایجاد دل‌درد پس از پریود می‌شود. انجام چنین فعالیت‌های ورزشی در تسکین دردهای ناشی از عادت ماهیانه نیز بسیار موثر است.

روش های تسکین دل درد بعد از پریود چیست؟

روش‌های مختلفی برای تسکین دل‌درد بعد از قاعدگی وجود دارد. برای اینکه علت اصلی این دل‌دردها را تشخیص دهید، باید به پزشک مراجعه کنید. البته با روش‌های زیر نیز می‌توانید به تسکین دل‌درد خود کمک بسیاری کنید.

ماساژ شکم با روغن های گیاهی

استفاده از روغن‌های گیاهی که طبع گرمی دارند، تاثیر قابل‌توجهی در کاهش دل‌ درد پس از پریود خواهند داشت. از جمله روغن‌های گیاهی می‌توان به روغن سیاه دانه، روغن بادام و روغن هسته انگور اشاره کرد.

گرما درمانی

از دیگر روش‌های تسکین دل‌درد پس از عادت ماهیانه می‌توان به گرما درمانی با استفاده از کیسه آب گرم با دما ۴۰ درجه سانتی‌گراد اشاره کرد. همچنین استفاده از پدهای گرمایی برقی و حوله داغ نیز در تسکین این درد بسیار موثر خواهد بود.

مصرف غذاهایی با طبع گرم

استفاده از مواد غذایی که طبع گرم دارند، می‌توانند در کاهش دل‌درد بعد از پریود بسیار موثر باشند. بنابراین شما می‌توانید از دمنوش‌های گیاهی با طبع گرم نظیر دمنوش نعنا، زنجبیل و شوید استفاده کنید.

دارو درمانی

اگر دل‌ درد پس از پریود قابل تحمل نباشد، با مشورت پزشک می‌توانید از داروهای مسکنی نظیر ایبوپروفن استفاده کنید. همچنین استفاده از قرص‌های آنتی بیوتیک نظیر مترونیدازول یا کرم‌های واژینال نیز برای از بین بردن عفونت زنان بسیار موثر هستند.

برای کاهش دل درد پریودی چه بخوریم؟

برای درمان دل درد پریودی تنها کافیست چند نکته ساده را رعایت کنید تا به میزان زیادی دردهای خود را در این دوران تسکین دهید. لازم به ذکر است اگر درد شدید قاعدگی به علت بیماری‌های مزمن ایجاد شود؛ ممکن است این راهکارها خیلی موثر نباشند. اما دردهای خفیف  تا متوسط قاعدگی را کاهش می‌دهند. بعضی از این راهکارها عبارتند:

نوشیدن آب ولرم در دوران پریودی

یکی از علائم پریودی، نفخ است که باعث افزایش دل درد پریودی می‌شود. نوشیدن آب می‌تواند نفخ شکم در پریودی را به شدت کاهش دهد. همچنین نوشیدن آب ولرم باعث افزایش جریان خون در تمامی قسمت‌های بدن می‌شود. با افزایش جریان خون، گرفتگی و انقباضات رحمی کاهش می‌یابد.

پرهیز از خوردن کافئین

برای درمان دل درد پریودی بهتر است که در این دوران کافئین مصرف نکنید. کافئین موجب باریک شدن رگ‌های خونی می‌شود و این امر انقباضات رحمی و درد را افزایش می‌دهد.

مصرف قرص‌های مکمل

برای کاهش و درمان دل درد پریودی توصیه می‌کنیم از قرص‌های مکمل استفاده کنید. مصرف موارد زیر می‌تواند به کاهش التهاب و درد شدید پریودی کمک کند.

• ویتامین D
• امگا ۳
• ویتامین E
• منیزیم

دل درد بعد از پریود و درمان آن

اگر شما نیز دچار دل‌درد بعد از پریود هستید و دل‌درد شما بیش‌تر از یک روز طول کشید، حتما برای درمان به پزشک مراجعه کرده تا از علت آن مطلع شوید. در بسیاری از مواقع علت این دردها پریود نبوده و به دلایل دیگری ایجاد می‌شوند. البته مراجعه به متخصص زنان هر ۳ ماه یک بار به جلوگیری از این بیماری‌ها کمک می‌کند.

سؤالات متداول درباره دل درد بعد از پریود

در ادامه، به برخی از سؤالات متداول درباره دل درد بعد از پریود و روش‌های درمان و پیشگیری آن پاسخ‌های کوتاه و مختصر ارائه می‌دهیم.

۱. چرا بعد از پریود دل درد دارم؟

علت دل درد بعد از پریودی ممکن است به دلیل نوسانات هورمونی، باقی مانده‌های خونریزی یا تحریکات رحم و تخمدان‌ها باشد و برخی از خانم‌ها به دلیل اختلالات هورمونی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک یا مشکلات رحم همچون فیبروم‌ها این درد را تجربه کنند.

۲. دل درد بعد از پریودی چه حسی دارد؟

دل درد بعد از دوران قاعدگی معمولا در ناحیه زیر شکم، لگن و گاهی کمر احساس می‌شود که ممکن است به صورت مبهم، مداوم، گرفتگی خفیف یا حتی در برخی از موارد می‌تواند به صورت درد تیز و تیر کشنده ظاهر شود.

۳. چگونه می‌توان از دل درد بعد از پریود پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از دل درد بعد از پریود می‌توانید از روش‌های زیر بهره بگیرید.

1. رژیم غذایی متعادل مانند مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای غنی از آهن می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
2. تکنیک‌های آرام ‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا می‌تواند در کاهش استرس و درد تاثیر بسزایی داشته باشد.
3. ورزش منظم به حفظ تعادل هورمونی و جلوگیری از مشکلات احتمالی کمک بخصوصی می‌کند.

۴. آیا استفاده از قرص‌های ضد بارداری می‌تواند به کاهش دل درد کمک کند؟

بله، مصرف قرص‌های ضدبارداری می‌تواند در تنظیم هورمون‌ها نقش داشته باشد و دردهای قاعدگی، دل درد بعد از پریودی را کاهش دهد.