علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین

یکی از عواملی که می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در عادت ماهیانه زنان شود، تجاربی مثل سقط جنین، کورتاژ و… است. علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین دستخوش تغییراتی می‌شود که در صورت ناآگاهی از آن‌ها ممکن است فرد را دچار نگرانی و استرس کند.

مواردی مثل خونریزی شدید، تاخیر در اولین قاعدگی بعد از سقط، تغییر زمان چرخه قاعدگی، مشاهده لخته خون، درد و گرفتگی شدید در ناحیه شکم و کمر، خونریزی به شکل رقیق با بافتی صورتی رنگ، خونریزی طولانی‌تر از حالت عادی، خونریزی همراه با ترشحات بد بو، حساسیت بالای سینه‌ها و… جزو علائم و نشانه‌های پریود بعد از سقط جنین است. مشاهده هر کدام از این موارد به تنهایی یا در کنار هم می‌تواند فرد را مضطرب کند. به همین دلیل است که در این مقاله از تافته می‌خواهیم درباره نشانه‌های عادت ماهیانه زنان بعد از سقط جنین صحبت کنیم.

قاعدگی بعد از سقط جنین چطور اتفاق می‌افتد؟

سطح هورمون‌هایی مثل استروژن و پروژسترون در دوران بارداری زنان تغییر می‌کند. بر همین اساس اگر سقط جنین در مراحل اولیه بارداری انجام شود، هورمون‌ها خیلی سریع‌تر به حالت اولیه بازمی‌گردند. بنابراین یکی از مواردی که روی زمان پریود بعد از قاعدگی تاثیر دارد، مرحله بارداری خواهد بود. همچنین انجام کورتاژ باعث می‌شود تا رحم یک پوشش بافتی جدید ایجاد کند. درست مثل فرایندی که بعد از هر پریود تکرار می‌کند. به همین دلیل ممکن است بعد از کورتاژ پریود زنان زودتر یا دیرتر شروع شده یا در شدت خونریزی آن تغییراتی ایجاد شود.

زمان شروع خونریزی پس از سقط جنین

زمان خونریزی پس از سقط جنین به روش سقط بستگی دارد. در روش دارویی، دو قرص برای سقط جنین تجویز می‌شود، اولین قرص سبب ریزش دیواره رحم و توقف حاملگی می‌شود و دومین قرص باعث تخلیه محتوای موجود در رحم می‌شود. ۳۰ دقیقه تا ۴ ساعت بعد از مصرف قرص دوم، خونریزی و تخلیه محتوای رحمی اتفاق می‌افتد. معمولاً ۴ تا ۵ ساعت بعد از مصرف قرص، کل محتوای باقی مانده تخلیه می‌شود؛ اما در برخی ممکن است بیش از ۵ ساعت نیز به طول انجامد. معمولاً خونریزی به شکل خونریزی قاعدگی است، با این تفاوت که در یک مقطع زمانی ۱ تا ۲ ساعت شدت خونریزی بیشتر است و پس از سپری شدن آن دوباره به حالت اولیه باز می‌گردد.

اگر سقط با عمل جراحی انجام شده باشد، بلافاصله پس از عمل خونریزی رخ می‌دهد. البته در بعضی موارد، خونریزی ۳ تا ۵ روز بعد از عمل مشاهده می‌شود. در مجموع خونریزی روش جراحی سبک‌تر از خونریزی دارویی است. خونریزی ناشی از سقط ممکن است پس از سپری شدن چند روز به طور کامل متوقف شده و یا تا هنگام سیکل قاعدگی ادامه یابد. البته با گذر زمان از حجم خونریزی کم می‌شود.

مدت زمان خونریزی بعد از سقط جنین

این خونریزی به صورت پیوسته نیست، بلکه منقطع بوده و بعد از دو هفته نیز احتمال لکه بینی وجود دارد. مدت زمان خونریزی پس از سقط جنین به مدت ۷ تا ۲۱ روز به طول می‌انجامد. این خونریزی در روزهای اول بسیار زیاد است، سپس حجم آن به مرور زمان کمتر شده، سپس به یک پریود یا خونریزی سبک تبدیل می‌شود. خونریزی پس از سقط جنین پس از ۳ هفته کاملاً متوقف می‌شود. شاید بعضی از زنان خونریزی را تجربه نکنند. در گروهی از زنان این خونریزی یک بار متوقف شده و چند روز بعد دوباره شروع می‌شود.

علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین

وقتی که فرد سقط جنین انجام می‌دهد، بدن مجبور است برخی از محتویات داخل رحم را از طریق واژن خارج کند. به همین دلیل یکی از علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین، درد و گرفتگی شدید در ناحیه کمر و شم خواهد بود. ضمن اینکه ممکن است خون به همراه مایع رقیق و صورتی رنگی از واژن فرد خارج شود.

یکی دیگر از این نشانه‌ها، لکه بینی است؛ اما لکه‌بینی روزهای آخر پریود یا لکه‌بینی سقط جنین فرق دارد. مثلا ممکن است طولانی‌تر و بیشتر باشد که باز هم از طریق پدهای روزانه قابل کنترل خواهند بود. نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که گاهی اوقات این نشانه‌های خاص ممکن است تا چند روز یا چند هفته ادامه داشته باشد.

به طور کلی مهم‌ترین علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین عبارت‌اند از:

• خونریزی شدیدتر از حالت عادی
• خونریزی‌های مداوم و طولانی‌تر از همیشه
• دردهای شدیدتر و ادامه‌دارتر در ناحیه شکم و کمر
• خونریزی همراه با ترشحات بد بوی دیگر
• ترشحات قهوه‌ای در برخی مواقع
• حساسیت بالای سینه‌ها
• لکه‌بینی‌های طولانی
• به‌هم خوردن سیکل قاعدگی
• عقب یا جلو شدن تاریخ اولین پریود

خوب است بدانید که در اکثر مواقع جای نگرانی نبوده و همه این نشانه‌ها طبیعی هستند؛ اما برای آسودگی خیال خود می‌توانید به پزشک متخصص مراجعه کنید. بعضی پزشکان ممکن است برای تسکین درد شدید زنان در پریود بعد از سقط از داروهای مسکن و آرام‌بخش استفاده کنند. همچنین توصیه مشترک اکثر پزشکان این است که در دوران قاعدگی بعد از سقط جنین، بهتر است از تامپون استفاده نکرده و به جای آن از انواع نوار بهداشتی استفاده کنند. چون استفاده از تامپون در چنین موقعیتی ممکن است باعث افزایش درد در فرد شود.

ویژگی‌های خونریزی بعد از سقط جنین

خونریزی بعد از سقط جنین مشابه خونریزی‌های قاعدگی است با این تفاوت که رنگ خون بیشتر متمایل به قهوه‌ای است. معمولاً خونریزی پس از سقط با دارو، بیشتر از سقط با جراحی بوده و بعضی فعالیت‌های جسمی نیز بر میزان خونریزی تأثیرگذار هستند. برای مثال خونریزی در هنگام فعالیت بدنی بیشتر از حالت استراحت است.

احتمال دارد در خون تخلیه شده، لخته‌های خونی مشاهده کنید که جای نگرانی نیست، چرا که این لخته‌ها پس از سقط جنین طبیعی هستند. اندازه لخته‌ها معمولاً متفاوت بوده و ممکن است لخته‌هایی به بزرگی یک لیمو نیز دیده شود. اگر لخته با خونریزی سنگین همراه باشد و بیش از دو ساعت به طول انجامد، برای بررسی وضعیت جسمی خود، موضوع را به پزشک اطلاع دهید. در برخی شرایط علاوه بر خون، ترشحات موکوس مانندی نیز مشاهده می‌شود. این ترشحات نباید بدبو، زرد و یا سبز باشند، زیرا چنین ویژگی‌هایی نشانه عفونت است.

رابطه سقط جنین و پریود

بدن بانوان مختلف در مواجه با سقط جنین ممکن است واکنش‌های مختلفی از خود نشان دهند. یعنی علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین در زنان مختلف به شکل متفاوتی ظاهر خواهد شد. اما به طور کلی برای اینکه چرخه قاعدگی فرد دوباره به حالت اول برگشته و ریتمی منظم پیدا کند، ممکن است به حدود یک ماه یا بیشتر زمان نیاز باشد. چون هورمون‌های بدن در زمان بارداری تغییر کرده و تا به حالت عادی بازگردند طول می‌کشد. پس اینکه فرد بعد از سقط جنین بلافاصله پریود شود، کمی غیرعادی خواهد بود. بنابراین قاعدگی بعد از انجام عمل مهمی مثل سقط جنین ممکن است دو تا شش هفته زمان ببرد!

به طور کلی مهم‌ترین دلایل پریودهای نامنظم و تغییر در سیکل قاعدگی بعد از کورتاژ و سقط جنین عبارت‌اند از:

• آسیب دیدن رحم در حین فرایند کورتاژ
• بافت باقی مانده در رحم
• تغییرات هورمونی
• چسبندگی رحم و سایر اندام‌های لگنی زنان

پریودهای بعدی پس از سقط جنین

بعد از سقط جنین ظرف مدت ۳۰ روز، چرخه قاعدگی به حالت نخست خود برمی‌گردد. در حالت طبیعی ۴ تا ۶ هفته بعد از سقط جنین و کم شدن سطح هورمون‌های بارداری در بدن، پریود حالت طبیعی خود را به دست می‌آورد. مدت زمان این پریود به مدت زمان بر جای ماندن هورمون‌های بارداری بستگی دارد. در صورت پریود نشدن بعد از گذشت ۸ هفته از سقط می‌بایست موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید تا تست بارداری مجدداً انجام شود. علت تفاوت اولین پریود بعد از سقط با پریودهای روتین، تنظیم نبودن سطح هورمون‌ها و تلاش بدن برای به تعادل رساندن آن است.

بعد از پریود اول، تا حدود زیادی بدن شرایط طبیعی خود را بازسازی می‌کند. البته در برخی افراد ممکن است تا چند ماه بعد از سقط، پریودها نامنظم باشند که معمولاً طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. در پریودهای نامنظم احتمال دارد تعداد روزهای خونریزی کمتر و یا بیشتر از حالت معمول و یا حجم خونریزی سنگین‌تر از پریودهای عادی باشد؛ به خصوص اگر روش سقط از نوع دارویی بوده باشد.

عوارض سقط جنین

سقط جنین معمولاً عوارض کوتاه مدتی دارد و بیشتر زنان پس از آن مشکل جدی را تجربه نمی‌کنند. با این حال، مانند هر روش پزشکی سقط جنین نیز ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد. این خطرات به خصوص در سقط جنین‌های دیر هنگام بیشتر می‌شوند. به عبارت دیگر، سقط جنین در ماه‌های آخر بارداری بسیار خطرناک‌تر از سقط در ماه‌های ابتدایی است. این خطرات بسته به نوع سقط جنین (دارویی یا جراحی) و هفته بارداری متفاوت هستند

سقط ناقص

سقط ناقص زمانی اتفاق می‌افتد که بافت جنین یا سایر محصولات بارداری به طور کامل از رحم خارج نشوند. این حالت می‌تواند با خونریزی شدید یا نامنظم و عفونت همراه باشد. برای درمان سقط ناقص اغلب نیاز به روش‌های کمکی مثل کورتاژ برای خارج کردن بافت‌های باقیمانده است .

عفونت‌های دستگاه تناسلی

عفونت باکتریایی یکی از عوارض کمیاب سقط جنین است. باکتری‌های واژن ممکن است وارد دهانه رحم شده و به رحم و لوله فالوپ برسند. برای جلوگیری از این عفونت‌ها، معمولاً به زنان پس از سقط جنین آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. در موارد نادر ممکن است نیاز به ساکشن یا جراحی مجدد باشد.

تب و ترشحات چرکی

در صورت باقی ماندن محصولات بارداری پس از سقط خود به خودی در رحم، ممکن است خونریزی رحم اتفاق افتد. این وضعیت ممکن است باعث تب و ترشحات چرکی شود که معمولاً چند ساعت تا چند روز در سقط بروز می‌کند. تب به علت عفونتی است که در بدن ایجاد شده است.

آسیب به رحم و دیوانه رحم

در طی مراحل سقط جنین، آسیب به رحم و دهانه رحم ممکن است اتفاق بیفتد. از جمله برش‌های سطحی یا پارگی‌های عمیق‌تر در بافت. بعضی از روش‌های سقط جنین می‌توانند باعث ضعف دهانه رحم شوند که ممکن است به زایمان زودرس منجر شود. آسیب به دهانه رحم کمتر از یک درصد از تمام سقط‌ها را شامل می‌شود.

چسبندگی رحم

چسبندگی رحم معمولاً به دلیل کورتاژ بیش از حد و ساکشن اتفاق می‌افتد. در این حالت، غشای پایه آندومتر آسیب دیده و بسته به شدت آسیب لایه داخلی رحم چسبندگی پیدا می‌کند.

خونریزی شدید

خونریزی پس از هر نوع سقط جنین ممکن است رخ دهد. اما در حالت نرمال نباید شدید باشد. در صورت خونریزی شدید، شخص باید فوراً تحت نظر پزشک قرار گرفته و درمان شود. بعد از سقط جنین طبیعی است که مادران دچار عوارض جسمی و روحی زیادی شوند و زندگی‌شان کمی درگیر چالش شود. برخی دیگر از عوارض شایع سقط جنین شامل موارد زیر می‌شوند:

1. احساس انزوا و تنهایی و گوشه‌گیری
2. ایجاد اختلال در اشتها و پرهیز از غذا خوردن
3. ابتلا به افسردگی و شدت گرفتن علائم افسردگی
4. شدت گرفتن اضطراب
5. کاهش سطح اعتماد به نفس
6. ایجاد اختلال در خواب
7. دیدن کابوس‌های شبانه
8. بروز اختلالات عصبی مانند تحریک پذیری احساس پشیمانی و گناه

زمان بارداری بعد از سقط جنین

بارداری بعد از سقط به عوامل زیادی از جمله وضعیت سلامت رحم و هورمون‌ها، شرایط روحی و روانی فرد و عامل زمینه‌ای سقط قبلی بستگی دارد. سقط جنین در بیشتر موارد بر باروری شما تأثیری ندارد. در حقیقت، باعث شروع مجدد پریود شده و امکان باروری فراهم می‌شود.

اینکه بارداری شما قبل از سقط جنین چقدر طول کشیده است می‌تواند بر زمانی تخمک گذاری تاثیرگذار باشد. اگر بارداری در مراحل اولیه متوقف شده باشد، بدن معمولاً سریع‌تر به چرخه عادی برمی‌گردد و تخمک گذاری زودتر اتفاق می‌افتد. اما اگر بارداری در مراحل پیشرفته‌تری بوده؛ ممکن است بدن به زمان بیشتری برای بازگشت به حالت عادی نیاز داشته باشد. بارداری سریع بعد از سقط ممکن است خطراتی مانند سقط مجدد، زایمان زودرس و مشکلات رشد جنین را افزایش دهد؛ در مقابل؛ صبر کردن برای مدت کافی به بدن فرصت بازسازی داده و احتمال یک بارداری سالم را افزایش می‌دهد.

از نظر پزشکی، بارداری بعد از سقط حتی بلافاصله پس از آن امکان‌پذیر است؛ اما به دلیل اینکه خونریزی ناشی از سقط می‌تواند دو هفته یا بیشتر طول بکشد، بهتر است برای جلوگیری از عفونت رحم، در این مدت رابطه جنسی نداشته باشید؛ عفونت رحم پس از سقط ممکن است به لوله‌های رحمی آسیب بزند و موجب سقط‌های مکرر شود. به طور معمولی برای بارداری مجدد بهتر است سه ماه بعد از سقط صبر کنید تا رحم بهبود یافته و تخمک گذاری منظم شود.

نتیجه‌گیری

اینکه علائم و نشانه های پریود بعد از سقط جنین در زنان تغییر کند، امری کاملا طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد. خونریزی‌های شدید همراه با لخته خون، دردها و گرفتگی‌های عضلانی، تاخیر در زمان پریود و… جزو بارزترین این نشانه‌ها هستند. اکثر زنان حدود ۳ الی ۶ هفته بعد از سقط جنین، پریود می‌شوند. البته این زمان در بعضی از خانم‌ها ممکن است به ۸ هفته هم برسد، چون بدنشان به زمان بیشتری برای ریکاوری نیاز داشته است. با این وجود اگر احساس کردید که نشانه‌ها از حالت عادی خارج شده و حالتی غیرمعمول گرفته‌اند، حتما به یک پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

سؤالات متداول علائم پریود بعد از سقط جنین

در ادامه به برخی از رایج ترین سؤالات در مورد قاعدگی بعد از سقط جنین پاسخ‌های دقیق و علمی را ارائه می‌دهیم.

۱. اولین پریودم بعد از سقط جنین کی شروع می‌شود؟

معمولا اولین قاعدگی پس از سقط جنین بعد از ۴ تا ۶ هفته اتفاق می‌افتد که ممکن است بسته به شرایط بدن، نوع سقط (طبیعی یا دارویی) و وضعیت هورمونی فرد این زمان متفاوت باشد.

۲. آیا خونریزی بلافاصله بعد از سقط همان پریود است؟

خیر، خونریزی پس از سقط جنین ناشی از تخلیه رحم می‌باشد و پریود محسوب نمی‌شود، زیرا پریود واقعی زمانی رخ می‌دهد که چرخه قاعدگی جدید آغاز شود.

۳. آیا نامنظمی قاعدگی پس از سقط طبیعی است؟

بله، نامنظم بودن چرخه قاعدگی در چند ماه اول پس از سقط، به دلیل نیاز بدن به زمان برای تنظیم مجدد سطح هورمون‌ها، کاملاً طبیعی می‌باشد و جای نگرانی ندارد.