زایمان به صورت طبیعی یا سزارین تفاوتی ندارد؛ هر مادری بعد از تولد فرزندش دچار خونریزی می‌شود و دلیل آن نیاز بدن برای رهایی از پوشش رحم است. ترشحات بعد از زایمان به صورت ناگهانی و با حجم زیاد در بسیاری از بانوان بیرون می‌آید و آن‌ها جریانی مانند پریودی شدید را تجربه می‌کنند. بعد از این التیام، رنگ خون مجددا تغییر کرده و به حالت روشن در می‌آید. ترشحات فراوان در روزهای اول بعد از زایمان نسبتا زیاد و به رنگ قرمز روشن یا صورتی است و سپس قهوه‌ای رنگ شده و در نهایت به زرد یا سفید تغییر می‌کند.
کاربران زیادی در مورد مدت زمان خونریزی پس از زایمان سوال کرده بودند که بازه آن چیزی در حدود دو تا سه هفته است. البته در مواردی می‌تواند تا شش هفته هم ادامه دار باشد و میزان ترشحات به تدریج کم خواهد شد. ترشحات قرمز رنگ در دو هفته ابتدایی پس از زایمان متوقف می‌شود که در صورت شروع فعالیت‌های بدنی خیلی زود به حالت قبلی بازمی‌گردد. با مشاهده خون قرمز روشن، می‌توان نتیجه گرفت باید فعالیت را کم و استراحت کرد. در این مطلب به همه چیز در مورد خونریزی پس از زایمان اشاره می‌شود.
برای خونریزی بعد از زایمان چه کار کنیم؟
اصلا سوال این است که آیا برای خونریزی بعد از زایمان باید کاری انجام داد؟ یا این که صرفا باید به استراحت پرداخت؟ پیش از انجام زایمان، پد بهداشتی به اندازه کافی تهیه کنید که مقدار معمول آن دو الی سه بسته است. توصیه می‌شود در شش هفته نخست سر وقت تامپون نروید تا رحم در اثر برخورد با باکتری‌های گوناگون دچار عفونت و بیماری‌های دیگر نشود.
تقریبا هر یک الی دو ساعت در روزهای نخست و هر سه تا چهار ساعت در روزهای پس از زایمان به تعویض پد نیاز خواهد بود. فراموش نکنید بعد از این پروسه حتما دست‌هایتان را بشویید. اگر میان واژن و لگن زخمی به وجود آمده باشد، حتما آن را تمیز و کاملا ضد عفونی کنید تا مانع ایجاد باکتری و در نتیجه عفونت در آن ناحیه شوید.
به بانوان پیشنهاد می‌شود حداقل روزی یک بار دوش گرفته و سپس نسبت به تعویض پد گفته شده اقدام کنند. شست و شو با آب و نمک از جمله اقداماتی است که برخی مادران انجام می دهند، اما آیا این کار ثمری دارد؟ طبق گفته متخصصان این حوزه، انجام این کار فایده چندانی ندارد و تنها شست و شو با آب در درمان زخم‌هایتان موثر واقع می‌شود.
زمان تماس با پزشک یا ماما
با مراقبت‌های فراوان در خصوص خونریزی پس از زایمان، نیاز به تماس با ماما و پزشک هم به حداقل خواهد رسید. در صورتی که هر یک از علائم این قسمت را مشاهده کردید، آن گاه احتیاج به برقراری ارتباط با پزشک خواهد بود.
- ترشحات بوی بدی گرفته باشد.
- فرد دچار تب و لرز شدید شده باشد.
- فرد بعد از هفته نخست خونریزی شدیدی را تجربه کرده و رنگ آن قرمز روشن می شود.
- خونریزی بعضا بیشتر از ترشحات طبیعی و نرمال بوده و حتی شش هفته بعد از زایمان هم ادامه دارد. این می‌تواند نتیجه عفونت یا باقی ماندن تکه‌ای از جفت در درون رحم باشد.
زمان مراجعه به اورژانس برای خونریزی پس از زایمان
گاهی اوقات علائم به حدی جدی می‌شوند که باید پیگیری‌های بیشتری انجام داده و حتما اورژانس را خبر کرد.
- هنگامی که فرد دچار خونریزی شدید و ناگهانی شده؛ به طوری که زودتر از هر یک ساعت در روز به پد نیاز داشته باشد.
- وقتی لخته‌های خون بزرگ، حتی بزرگ‌تر از سکه را مشاهده کردید.
- اگر بعد از ۴ روز یا حتی بیشتر از زمان زایمان، خون همچنان به رنگ قرمز روشن باقی مانده و با استراحت هم تاثیری را در بهبودی حس نکرده باشید.
- وقتی دچار ضعف و سرگیجه شدید می‌شوید.
- زمانی که ضربان قلب نامنظم و شدید می‌شود.
با مراجعه به اورژانس نباید چندان نگران بود؛ زیرا پزشکان مراقبت‌های لازم را انجام داده و حالتان رو به بهبودی می‌رود. مصرف آنتی بیوتیک و بعضا عمل‌های جراحی کوچک به منظور برداشتن باقی جفت از رحم، کمک زیادی به مادران خواهد کرد.
نکات لازم برای مراقبت بعد از زایمان طبیعی
بعد از زایمان باید اقدامات لازم را برای مراقبت انجام داد تا مقدار خونریزی به تدریج کاهش پیدا کند. همان طور که گفته شد، خونریزی پس از زایمان امری طبیعی است و نمی‌توان کاملا جلوی آن را گرفت، اما با در نظر گرفتن برخی شرایط می‌توان از درد آن کم کرد.
- دقت داشته باشید خونریزی بعد از زایمان معمولا تا دو هفته طول می‌کشد و این مقداری طبیعی است. در این مدت استفاده از پد به جای تامپون را توصیه می‌کنیم.
- اگر حس درد و تورم زیادی را در اطراف واژن داشتید، بهتر است برای التیام از یخ استفاده کنید. کیسه حاوی یخ به مدت ده تا بیست دقیقه باید در این ناحیه قرار بگیرد و حوله نازک نیز بین پوست بدن و یخ گذاشته شود تا رفته رفته نتیجه آن را ببینید.
- پزشکان زیادی استفاده از ایبوپروفن‌هایی مانند ادویل را برای کاهش درد و گرفتگی عضلات توصیه می‌کنند که بسیار هم شایع است.
- وان حمام را سه بار در روز از آب گرم پر کرده و در آن بنشینید تا راه دیگری برای درمان باشد.
- تا حد ممکن از دستمال توالت در زمان رفتن به دستشویی استفاده نکرده و آب گرم را به کار ببرید.
- کاهش درد بواسیر و درد بین واژن و مقعد راه‌های زیادی دارد و کمپرس یخ به عنوان یکی از موثرترین‌ها شناخته می‌شود.
- نوشیدن مایعات به مقادیر زیاد برای رفع یبوست را از یاد نبرید. غذاهایی که فیبر بالا دارند هم به نوبه خود کمک زیادی به این پروسه می‌کنند.
- عجله در انجام کارهای روزانه به خصوص روزهای ابتدایی بعد از زایمان هرگز درست نیست و به بدن خود اجازه بهبودی کامل بدهید.
- تماس و رابطه جنسی ۴ تا ۶ هفته بعد از زایمان می‌تواند خطرات فراوانی داشته باشد. برای این که بدانید از چه زمان می‌توانید روابط جنسی خود را شروع کنید، حتما با پزشک مشورت کنید.
- فشار آب داخل واژن هرگز توصیه نمی‌شود.
- پنج الی شش هفته پس از زایمان، زمان مناسبی برای مسافرت نیست. اگر بنا به هر دلیلی مجبور به سفر طولانی مدت با خودرو شده‌اید، حتما در میانه راه توقف کرده و کمی پیاده‌روی داشته باشید. در این حین انجام حرکات کششی هم کمک زیادی خواهد کرد.
پس از سزارین چه مراقبت‌هایی انجام دهیم؟
اگر عمل سزارین را برای زایمان در نظر دارید، با در نظر گرفتن برخی نکات از درد و میزان خونریزی کم می‌کنید. برخی از برجسته‌ترین این نکات عبارتند از:
- چند روز بعد از زایمان سزارین حتما استراحت کنید.
- فعالیت‌ها و چالش‌های دشوار مانند دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی، وزنه‌برداری، ورزش‌های هوازی را تا حدود ۶ هفته تعطیل کرده و از انجام فعالیت‌های سخت دیگر هم اجتناب کنید.
- درست مانند زایمان طبیعی، برای سزارین هم باید به جای تامپون از پد استفاده کرد.
- نهایتا باید جسمی هم وزن کودک را بلند کنید و از برداشتن اجسام سنگین‌تر از نوزاد خودداری نمایید؛ تا موقعی که پزشک اجازه انجام آن را به شما دهد.
- محل جراحی شما باید تا حد ممکن خشک مانده و تماسی با آب نداشته باشد. پس در زمان رفتن به حمام این نکته را به یاد داشته باشید.
- برای سرفه کردن یا نفس عمیق حتما یک بالش را روی شکم خود قرار دهید تا درد زیادی نداشته باشید. ضمنا این کار برای مراقبت از شکم و پاره نشدن بخیه‌ها موثر خواهد بود.
سخن پایانی
انجام اقدامات مختلف برای کاهش درد یا خونریزی پس از زایمان اهمیت زیادی دارد و پزشکان همواره به شرح نکاتی در این باره به مادران می‌پردازند. در این مطلب نیز سعی داشتیم تمام نکات لازم را به شما معرفی کنیم تا زایمانی بهتر و با حداقل درد داشته باشید. اگر ترفند دیگری می‌شناسید، حتما با دوستانتان در این صفحه بگذارید.