بیماری سرطان دهانه رحم دلایل مختلفی دارد و شاید اصلی‌ترین آن را بتوان ویروس پاپیلومای انسانی یا (Human Papilloma Virus) HPV عنوان کرد. بنابراین بانوان عزیز با تقویت سیستم ایمنی بدن خود به جنگ با این ویروس می‌روند. راه‌های مختلفی برای تقویت سیستم ایمنی وجود دارد و تزریق واکسن اچ پی وی یکی از آن‌هاست. توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که تزریق واکسن اچ پی وی از ۱۲ تا ۱۳ سال آغاز شود که بعد از مدتی شروعی در روابط جنسی آنها است.
این ویروس خود انواع مختلفی دارد که برخی از آنها خطرات بیشتری را برای دهانه رحم ایجاد می‌کنند. از جمله پیامدهای این ویروس باید سرطان مقعد، سرطان دهانه رحم، سرطان سرو گردن و سرطان سیستم تناسلی را نام برد سایر انواع این ویروس صرفاً خطراتی مانند زگیل پوستی؛ زگیل تناسلی و زگیل تارهای صوتی را به دنبال دارد. به این خاطر که این ویروس‌ها هیچ علامتی را نشان نمی‌دهند، باید تزریق واکسن اچ پی وی را در نظر داشت. بنابراین در این مطلب به این موضوع پرداخته می‌شود که اچ پی وی چیست.
اچ پی وی(HPV) چیست؟
در این بخش اطلاعات زیادی در مورد این که اچ پی وی چیست، دستگیرتان می‌شود. اچ پی وی از سری ویروس‌های انسانی است که از طریق تماس جنسی انتقال پیدا می‌کند. در واقع آمیزش یا رابطه دهانی می‌تواند چنین ویروسی را به سادگی منتقل کند. این ویروس از راه دستگاه تناسلی، دهان یا گلو راه پیدا کرده و پیامدهایی مانند عفونت را به دنبال دارد. برای همین خیلی سریع باید پیگیری و درمان شود.
عجیب است که بیشتر از ۴۰ گونه مختلف از این ویروس تا به حال شناسایی شده و هر یک تاثیرات مختلفی روی بدن دارد. همان طور که اشاره شد، مدل‌های خاص آن صرفاً زگیل‌های دستگاه تناسلی را در بر دارند، در حالی که سایر مدل‌ها قادر به تبدیل سلول‌های عادی به سلول‌های سرطانی هستند. شاید شنیده باشید که شایع‌ترین بیماری انتقال یافته از راه اچ پی وی، سرطان دهانه رحم باشد که حقیقت دارد.
نکته منفی در مورد اچ پی وی، نداشتن علائم آن است. این یعنی برخلاف بسیاری از ویروس‌ها، فرد با گلودرد یا تبی دست و پنجه نرم نمی‌کند تا بداند دچار عفونت شدید شده است یا خیر. عفونت در بسیاری از افراد به راحتی از بین می‌رود و شاید فرد هیچ گاه متوجه دچار شدن به این عفونت نشود. این تا زمانی که عارضه به زگیل‌های تناسلی تبدیل شود، تعیین نخواهد شد؛ مگر این که تست‌هایی مانند پاپ اسمیر را انجام دهید.
اچ پی وی در برابر بسیاری از عفونت‌های آمیزشی که اصطلاحاً به آنها STI گفته می‌شود، به اندازه کافی شناخته شده نیست. با این حال مبتلا شدن افراد زیادی به این بیماری، سبب شده پزشکان و سازمان بهداشت توصیه‌های بیشتری در موردش داشته باشند. پس اگر از نظر جنسی فعال باشید، احتمال ابتلای شما به این ویروس هم بیشتر از دیگران خواهد بود.
انواع واکسن‌های اچ پی وی
تا به حال سه واکسن اصلی برای درمان ویروس اچ پی وی یا پیشگیری از ابتلا به آن ساخته و منتشر شده است که برای آلت تناسلی آقایان، بانوان و مقعد هستند. این واکسن‌ها که شاید نامشان را تا به حال شنیده باشید، سرواریکس، گارداسیل و گارداسیل ۹ نام دارند.
دو گارداسیل گفته شده برای مقابله با زگیل‌های تناسلی نیز استفاده می‌شود و تاثیر به سزایی در بهبود وضعیت بیمار دارد. تفاوتی ندارد که شما و پزشک راهنمایتان کدام یک از این واکسن‌ها را با توجه به شرایطتان در نظر می‌گیرد؛ در هر حال باید در هر یک از تزریق‌ها از آنها بهره ببرید.
دلایل استفاده از واکسن HPV چیست؟
این که اصلا چرا باید از واکسن اچ پی وی در هر چند وقت یک بار استفاده کرد، سوال مهمی است که کاربران زیادی از ما دارند. نیاز به دریافت مستمر این واکسن در بدن به عواملی از جمله سن و محل زندگی شما بستگی دارد. در برخی کشورها، هم دخترها و هم پسرها به محض ورود به مدرسه باید این واکسن را دریافت کنند، حال آن که افراد دیگر در سال‌های بعد نسبت به تزریق آن اقدام می‌کنند.
بدیهی است واکسینه شدن باعث کاهش احتمال شیوع به اچ پی وی می‌شود. اچ پی وی ویروسی است که به عنوان عاملی برای سرطان دهانه رحم، سرطان واژن، آلت تناسلی مرد، مقصد و سر و گردن شناخته می‌شود. عجیب است بدانید سرطان دهانه رحم سالانه نزدیک به ۴ هزار زن را در ایالات متحده به مرز مرگ می‌رساند. هنوز آماری در این رابطه برای کشور ما در دسترس قرار نگرفته است، اما آمار ذکر شده نشان می‌دهد که افراد باید توجه زیادی به این موضوع داشته باشند.
پس ویروس اچ پی وی به راحتی در بین شرکای جنسی آلوده انتقال پیدا می‌کند. هر یک از واکسن‌های اچ پی وی وظایفی دارند که در ادامه آنها را می‌خوانید:
- از جمله راه حل‌های آن باید واکسن سرواریکس را نام برد که در برابر اچ پی وی ۱۶ و ۱۸ عملکرد بسیار خوبی دارد. به عبارت دیگر، این واکسن وظیفه نابود کردن ۷۰ درصد از ویروس‌هایی که به دهانه رحم وارد می‌شوند را دارد و نباید از تاثیر فوق‌العاده آن عبور کرد.
- گارداسیل گونه‌های اچ پی وی ۱، ۶ و ۱۱ را به عهده گرفته که ۹۰ درصد زگیل‌های تناسلی را شامل می‌شوند.
- در نهایت هم گارداسیل ۹ را داریم که گونه‌های ۴ و ۵ این ویروس را خنثی می‌کند.
زمان ایمن سازی با واکسن اچ پی وی
در بالا نیز اشاره شد که زمان استفاده از واکسن اچ پی وی به عواملی بستگی دارد. بهترین زمان برای دریافت آن اما قبل از آغاز تمام فعالیت‌های جنسی تا پایان عمر است. سازمان‌های زیادی از این رو به تزریق این واکسن از ابتدای ۱۱ یا ۱۲ سالگی توصیه کرده‌اند. البته تزریق آن در بسیاری از کشورها از شروع ۹ سالگی هم مانعی ندارد. همچنین در صورتی که بالای ۱۳ سال سن دارید و هنوز این واکسن را دریافت نکرده‌اید، حدودا تا ۲۶ سالگی چنین فرصتی را خواهید داشت.
استفاده از این واکسن بعد از این زمان تا حدی خطرناک به نظر می‌رسد؛ زیرا سازمان بهداشت جهانی هنوز در رابطه با تاثیر آن روی افراد بالای ۲۶ سال تحقیق خاصی نکرده است و مشخص نیست چه اتفاقاتی در آینده برای این شخص رخ می‌دهد. پس تزریق آن حداکثر تا ۲۶ سالگی را از یاد نبرید.
چند بار تزریق اچ پی وی نیاز است؟
همچینن از دیگر سوالات کاربران باید به دوره‌های استفاده از این ویروس اشاره کرد. اچ پی وی معمولا طی دوره‌های ۶ماهه دریافت می‌شود که تعداد آن در کل ۳ دوز است. بانوان باید این ۳ دوز را به طور کامل دریافت کرده تا محافظت شوند. با هر واکسنی شامل موارد گفته شده که شروع کرده باشید، باید همان را تا انتها و برای دوزهای بعدی نیز ادامه دهید. البته برای راهنمایی بهتر با توجه به واکنش‌های بدنتان بهتر است با پزشک راهنما مشورت کنید تا در نهایت دوره استفاده اصلی از آن را بدانید.
شرایط استفاده از واکسن اچ پی وی در صورت ابتلا به این بیماری
در صورتی که فرد به اچ پی وی مبتلا شده باشد، می‌توان چنین گفت کار از کار گذشته است و قادر به تزریق این واکسن نخواهد بود. البته این بدان معنا نیست دیگر هیچ راه درمانی وجود ندارد. بیماران با توجه به توصیه‌های پزشکان خود، راه‌هایی را برای درمان این ویروس انتخاب خواهند کرد. متاسفانه خود این واکسن در پاکسازی عفونت‌ها در بدن تاثیری ندارد و صرفا نقش پیشگیری را ایفا می‌کند.
البته در صورتی که مبتلا به اچ پی وی باشید، تزریق واکسن آن می‌تواند مانع ورود تیپ‌های دیگر این ویروس به بدنتان شود و صرفا روی آن تیپ به خصوص نقشی نخواهد داشت. امروزه درمان‌هایی برای پیشگیری یا بهبودی کامل زگیل‌های تناسلی یا سرطان دهانه رحم به وجود آمده است که البته نباید به تمام آنها اعتماد کرد. بنابراین نتیجه می‌گیریم تست‌های لگنی و پاپ اسمیر باید برای بررسی سرطان دهانه رحم باید مدام توسط بانوان عزیز انجام شود.
آیا تزریق یک بار واکسن HPV برای تمام عمر کافیست؟
با این که تا حد زیادی به این سوال در بالا اشاره شد، اما نیاز است بیشتر در مورد آن تحقیق شود. به نظر می‌رسد واکسن اچ پی وی بتواند مصونیتی طولانی مدت را در برابر این ویروس به وجود آورد، اما هیچ تضمینی مبنی بر این که فرد تا پایان عمر به این ویروس‌ها گرفتار نشود، وجود نخواهد داشت.
خانمهایی که این واکسن را دریافت می‌کنند، باید مدام تحت نظر پزشک متخصص زنان باشند و راهنمایی‌ها و در صورت نیاز تست‌هایی را از آنها دریافت کنند. رایج‌ترین این تست‌ها هم پاپ اسمیر بوده که انقلابی در نابودی این ویروس در سال‌های گذشته به پا کرده است.
آیا بیمه هزینه واکسن اچ پی وی را پوشش می‌دهد؟
از آن جایی که شاید هزینه تست‌ها برای یافتن ویروس اچ پی وی در بدن یا تزریق واکسن برای بسیاری از افراد هزینه‌بر باشد، تقبل همه یا قسمتی از این مبلغ توسط بیمه احتمالا خبر بسیار خوبی خواهد بود. اکثر واکسن‌ها در کشور تحت پوشش بیمه‌های مختلف قرار دارند؛ البته به شرطی که در گروه سنی تعیین شده اقدام به تزریق آنها کنید.
پس شرکت بیمه شما به احتمال زیاد این مبلغ را پرداخت می‌کند که برای اطمینان باید با آنها در تماس باشید. این اتفاق در خارج از کشور نیز رخ داده است تا نگرانی بابت هزینه‌های واکسن وجود نداشته باشد.
عوارض واکسن اچ پی وی (HPV) چیست؟
مانند بسیاری از واکسن‌های موجود، تزریق واکسن اچ پی وی نیز عوارضی را در بدن به وجود می‌آورد که خوشبختانه موقتی است. البته بروز این عوارض به قدرت سیستم ایمنی افراد بستگی دارد. بسیاری از افراد درست چند دقیقه بعد از این تزریق با مشکلاتی اعم از درد یا تورم در ناحیه تزریق، سردرد، تب و تهوع مواجه هستند که شدت آنها چندان هم زیاد نیست.
با توجه به این که این واکسن شما را از بلایای بزرگ‌تر نجات می‌دهد، تحمل این عوارض کاملا منطقی خواهد بود. برخی بیماران که سیستم ایمنی به مراتب ضعیف‌تری دارند، علائمی مانند سرگیجه و احساس ضعف هم به سراغشان می‌آید که اقداماتی مانند نشستن فوری در بهبود وضعیت آنها کمک می‌کند.
ضمنا بد نیست بدانید برخی افراد نباید این واکسن را دریافت کنند. اگر شما واکنش‌های حساسیتی شدیدی به واکسن‌ها و ترکیبات موجود در آنها دارید، حتما در مورد تزریق باید با پزشکتان مشورت کنید. تفاوتی ندارد آلرژی شما به چه چیزهایی باشد؛ حتما آن را با پزشک در میان بگذارید. متاسفانه عدم اطلاع از بعضی موارد مانند مشکل در سیستم ایمنی یا بیماری‌های خونی، بروز مشکلات بسیار جدی را بعد از تزریق واکسن در پی داشته است.
سخن پایانی
ابتلا به ویروس HPV مشکلات فراوانی را برای بانوان در بر دارد و باید آن را جدی گرفت. پس پیش از ابتلا به آن، باید پیشگیری‌های لازم را انجام دهید و یکی از آنها واکسن اچ پی وی است. البته این بدان معنا نیست که بعد از گرفتار شدن به این ویروس راه‌های درمانی وجود ندارد. با وجود مطالب گفته شده، حتما با پزشک خود مشورت داشته باشید تا روش درمانی خود را بهتر بشناسید.